Ayak Ağrısı, oldukça rahatsız edici bir ağrıdır. Bütün vücudun yükünü yükünü taşıyan ayaklar ayak bileği, topuk bölgesi yani arka ayak, orta ayak ile ön ayak bölgelerinden oluşur. Ayak yapısı aynı amortisör gibi işlev görür. Yürüme sırasında yere basma anında vücut ağırlığı o taraftaki ayağın üzerinde taşınır. Ayak dizaynı ağırlığı dengeli ve eşit şekilde kemikler, bağlar, eklemler ve kaslar arasında dağıtılarak zemine yansıtılır.
Ayakların üzerine düşen görevi yerine getirmesi hem ayak sağlığı açısından hem de bütün vücut sağlığı açısından önemlidir. Özellikle eklem sağlığı için ayakların işlevini sağlıklı bir şekilde yerine getirmesi gerekir. Ancak başta hastalıklar olmak üzere çeşitli etkenler ayak sağlığını olumsuz etkiyebilir. Bunun sonucunda ayak ağrısı ortaya çıkması kaçınılmaz bir sonuç olur. Bu durumda ayak ağrısına neden olan etkenin tespit edilerek tedaviye başlanmalıdır.
Ayak ağrısına neden olan hastalıklar
Ayağın kemiklerini, bağlarını, topuğu ve parmakları etkileyen hastalıklar ayak ağrısına neden olabilir. Bazı hastalıklar toplumda daha yaygın şekilde görülmektedir. Bu hastalıklar arasında aşağıdakiler sayılabilir.
Düztabanlık (Pes planus): Bu sorun belli derecelerde ayağın açılarının değişerek zemine temas eden uzun arkın çökük olmasını belirtir. Yani ayağın iç ark açısı zemine daha fazla temas etmektedir. Bu doğuştan olabileceği gibi sonradan da edinilebilir. Uzun süre ayakta durma sonucunda ayakta hassasiyet, gerginlik, yorgunluk ve ağrıya neden olabilir. Ayrıca topuk kısmında kalınlaşma ve mantar sorunu olabilir.
Çukur ayak (Pes kavus): Bu rahatsızlıklar ayağın uzun arkının normalden yüksek olmasıyla ortaya çıkar. Çukur ayak genellikle nörolojik hastalıklarla birlikte görülür. Ancak kesin nedeni bilinmemektedir. Taban aşırı baskı olması nedeniyle topukta ve tabanda enflamasyon gelişir. Bunun sonucunda bağlarda zayıflama, tarak kemiklerinde ayrılma olur. Bu halk arasında yayvan ayak olarak ta bilinir. Hastalarda değişik şiddette ayak ağrısına neden olan bu rahatsızlığın tedavisinde ortopedik bot, ters thomas topuğu, oyuk topuk, sert bilek topuk yastığı gibi ürünler kullanılabilir. Ayrıca iç kasların güçlendirilmesi için egzersiz yapılabilir. Şekil bozukluğu ileri derecede olursa cerrahi girişim yapılabilir.
Pes ekinus: Bu rahatsızlık doğuştan ya da sonradan gelişebilir. Ayağın aşağıya bükük şekilde olması nedeniyle ayak ağrısına neden olur. Ayakkabıya konacak yükseltici sayesinde topuk desteklenebilir.
Pes ekinovarus: Ayak ağrısı nedenlerinden biri olan Pes ekinovarus çoğunlukla Pes ekinusla birlikte olur. Ayakta içe dönüklüğe neden olur. Taban desteği ve dıştan topuk yardımıyla ayak normal pozisyonuna getirilebilir. Tedavisine yeni doğan döneminde başlamak gerekir. İlerleyen aşamada daha etkili ağrıya neden olabilir.
Topuk hastalıkları: Ayak topuğunu etkileyen hastalıkları ayağın çeşitli bölgelerinde ağrıya neden olabilir. Topuk tabanı iç taraf ağrısına neden olan topuk dikeni, izole plantar fasiit, tuzak nörapatileri, kalkaneal stres kırığı gibi rahatsızlıklardır. Posterior topuk ağrısına yol açan rahatsızlıklar ise aşil tendiniti, yüzeysel aşil burşiti Haglund deformitesi gibi hastalıklardır. Lateral topuk ağrısına ise subkalkaneal ağrı sendromu yani topuk ağrısı sendromu, topuk dikeni, izole plantar fasiit gibi rahatsızlıklar neden olabilir.
Ayağın ön kısmını etkileyen hastalıklar: Ayak ağrısına neden olan rahatsızlıklar arasında ön kısmı etkileyen morton nöroması, tarak kemiklerindeki bozukluklar ve parmak deformiteleri sayılabilir.
Ayak ağrısına neden olan diğer etkenler
Ayak ağrısı sadece ayağı etkileyen hastalıklar nedeniyle ortaya çıkmaz. Bazı hallerde ayak sağlığına dikkat etmemek, uzun süre ayakta kalmak, uzun yürüyüşler, aşırı kilolu olma, nasır, kireçlenme, dar ve yüksek topuklu ayakkabıların giyilmesi gibi etkenlerde ayak ağrısı yapabilir. Vücudunuzun yükünü taşıyan ayaklarınızı sizlerde rahat ettirmelisiniz. Sağlıklı ayakkabıları tercih etmeli, uzun süre ayaklarınıza yük bindirmemeye gayret etmelisiniz. Belli aralıklarla ayaklarınızı dinlendirmelisiniz. Bütün gün ayakta kalıp, birde ayakkabıların içine kapadığınız ayaklarınızı akşamları yarım saat kadar ılık tuzlu suda bekleterek rahatlatmalısınız.